Sıcaklık nedir
Sıcaklık ve ısı kavramları aynı değildir. Sıcaklık yoğunluğu ya da cismin sıcaklık derecesini gösterir. Teknik olarak ise bir cismin moleküllerinin ortalama hızının tanımlanmasıdır. Isı bir cismin sahip olduğu ısı enerjisi miktarıdır, sıcaklık ise bağıl bir değerdir maddelerin ısı sıcaklığını yani konsantrasyonunu ifade eder. Isı daima sıcak alandan soğuk alana doğru akar. Isı kalori gibi enerji birimi ile gösterilirken sıcaklık derece ile tanımlanır. Genellikle bir referans noktasına, daha sıcak veya daha soğuk şeklinde tarif edilir. Örneğin suyun atmosfer basıncı altındaki donma sıcaklığı 0 °C ve atmosfer basıncı altındaki kaynama sıcaklığı 100°C olarak tanımlanır. Soğutma tekniğinde en çok rastlanan sıcaklık birimleri Celsius (Santigrat °C ) ve Fahrenheit (° F) ‘tır. 5
Soğutma Çevrimi Nasıldır
En sık uygulanmakta olan ve en çok rastlanan bu tip soğutma çevriminde, sıvı halden buhar hale geçmekte olan soğutucu akışkan içinde bulunduran bir evaporatör (buharlaştırıcı) mevcuttur. Evaporatörde buharlaşan soğutucu akışkanı, alçak basınç tarafından emerek yüksek basınç tarafındaki kondensere basan bir kompresör ve soğutucu akışkandaki ısıyı alıp onu sıvılaştıran bir kondenser (sıvılaştırıcı) ile sıvılaşan soğutucu akışkanın toplanabileceği bir sıvı deposu (receiver) bulunur. Soğutucu akışkanın evaporatöre yani alçak basınç tarafına ölçülü ve gereken miktarda verilmesini sağlayan bir expantiyon valfi (genleşme valfi) de bulunmaktadır.
Kondenser içerisine giren gaz halindeki soğutucu akışkan, kondenserdeki fanlar sayesinde sirküler edilen hava lamellere çarparak gaz halindeki akışkandan ısı emer ve akışkanı gaz
halinden sıvı haline dönüştürerek, sırasıyla likit tankına oradan da direkt olarak termostatik genleşme valfine aktarır. Böylelikle ortamdan sürekli ısı emilerek ortam ısısı ve nemi azaltılmış olur ve böylece soğutma işlemi gerçekleşmiş olur. Evaporatörde buharlaşan soğutucu akışkan buradan likit ayırıcıya aktarılır. Evaporatörde tam buharlaşamayan soğutucu akışkan buharlaşarak çevrimin tamamlanması için tekrardan kompresöre aktarılır. Böylece sirkülasyona devam edilir.
Soğutma çalışma prensibi kısaca bu şekildedir. Ayrıca aşağıdaki resimde soğutma işleminin çalışma çevrimi şema halinde özetlenmiştir.
Soğutma Cihaz ve Ekipmanı
a)Soğutma Kompresörü (Buhar sıkıştırma aparatı)
b)Kondenser (Sıkıştırılan buharı yoğuşturucu)
c)Evaporatör ( Buharlaştırıcı-Soğutucu)
d)Genleşme Aparatı (Expansiyon valfleri)
a)Soğutma Kompresörü
Kompresörün sistemdeki görevi, sistem içinde bulunan, sıkıştıkça sıvı hale geçen ve ısınan gazın basıncını artırarak ısı yüklenmesini, sıvı hale geçmesini ve bu sıvının sistem içinde dolaşımını sağlamaktır.
b)Kondenser
Soğutma sisteminde refrijeranınevaporatörden aldığı ısı ile kompresördeki sıkıştırma işlemi sırasında ilave olan ısının sistemden alınması kondenserde gerçekleşir. Böylece refrijeran sıvı hale gelerek basınçlandırılır ve tekrar genleştirilerek evaporatörden ısı alacak duruma getirilir.
c)Evaporatör
Bir soğutma sisteminde evaporatör; sıvı refrijeranın buharlaştığı ve bu sırada bulunduğu ortamdan ısıyı aldığı cihazdır. Diğer bir ifadeyle evaporatör bir soğutucudur.